Śluzy Kanału Gliwickiego zbudowane w latach 30. XX wieku z biegiem lat stawały się coraz bardziej awaryjne. Konstrukcje stalowe narażone na ciągłe oddziaływanie zasolonej Kłodnicy stopniowo ulegały procesom korozji. Betonowe elementy traciły swoje właściwości, zaś awanporty z dalbami nosiły coraz więcej śladów po zestawach pływających. Po blisko 80 latach eksploatacji tej drogi wodnej kapitalny remont stał się koniecznością. Dotychczas prowadzone prace naprawcze były niewystarczające i polegały głównie na remontach wrót śluz, które ulegały częstym uszkodzeniom. Wspawanie nowych elementów w miejsce uszkodzonych nie przynosiło jednak długotrwałych efektów. Metal, z którego wykonano wrota, był trudno spawalny, a miejsca spawów szybciej ulegały korozji. Co prawda w ramach Programu dla Odry 2006 administratorowi udało się w latach 2004-2008 wyremontować południową komorę śluzy Kłodnica, jednak realna szansa na pobudzenie żeglugi po kanale pojawiła się wraz z możliwością pozyskania dofinansowania unijnego na przeprowadzenie generalnego remontu obiektów Kanału Gliwickiego.

 

Plan modernizacyjny dla kanału gliwickiego


Projekt pn. „Modernizacja śluz odrzańskich na odcinku będącym w zarządzie RZGW Gliwice - przystosowanie do III klasy drogi wodnej" zakładał kompleksowy remont czterech z sześciu śluz Kanału Gliwickiego.

 

Przedsięwzięcie znalazło się na Liście Projektów Indywidualnych dla Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007-2013. W dniu 9 września 2008 roku podpisano preumowę, co pozwoliło rozpocząć prace nad sporządzeniem dokumentacji niezbędnej do przeprowadzenia modernizacji. Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gliwicach 27 września 2011 roku podpisał z Centrum Unijnych Projektów Transportowych (CUPT) - instytucją wdrażającą -właściwą umowę o dofinansowanie projektu modernizacji śluz. Ten oszacowany na 175 mln zł projekt uzyskał nieco ponad 143 mln zł dofinansowania ze środków unijnych, w ramach Funduszu Spójności POIiŚ, co rozpoczęło realizację I fazy przesięwzięcia.

 

Cały projekt obejmuje cztery spośród sześciu śluz Kanału Gliwickiego: Łabędy, Dzierżno, Rudziniec i Kłodnicę. Modernizacja na śluzach Kłodnica i Rudziniec zakończyła się w ramach I fazy projektu, zaś prace na śluzach Dzierżno i Łabędy są kontynuowane w ramach II fazy. Zakres ujętych w projekcie prac był niemal taki sam dla każdej z przeznaczonych do pilnego remontu śluz. W ramach robót przewidziano m.in. rekonstrukcję betonów na głowie górnej i dolnej, remont dna i ścian komór oraz międzyśluzia, remonty sterowni śluz i istniejących budynków technicznych, a także budowę nowych budynków socjalnych. W projekcie uwzględniono również remont awanportów i wykonanie w nich przystani umożliwiających zestawom towarowym oczekiwanie na śluzowanie oraz odtworzenie zasuw międzykomorowych, które pozwalają na oszczędzanie wody. W czasie modernizacji wymieniana jest część wrót i zasuw śluz, a także wszelkie instalacje elektryczne i teletechniczne. Co więcej, sieć elektryczna przystosowywana jest do zasilania rezerwowego agregatem prądotwórczym. Znaczącą część wysłużonych już lamp zastępuje nowoczesne i energooszczędne oświetlenie LED.

 

Nadrzędnym celem całego przedsięwzięcia jest zmniejszenie awaryjności tych obiektów, dzięki czemu Kanał Gliwicki staje się bezpieczny i dla korzystających z tej drogi transportu, i dla okolicznych mieszkańców. Modernizacja umożliwia znaczne zwiększenie zdolności transportowej kanału. Oznacza to odciążenie dróg i szlaków kolejowych, co zmniejszy związane z tymi rodzajami transportu uciążliwości, takie jak hałas i emisja zanieczyszczeń. Dodatkowym celem projektu jest też skrócenie czasu śluzowań. Zakres prowadzonych prac jest istotny dla utrzymania Kanału Gliwickiego w należytym stanie i jednocześnie dla podjęcia próby przywrócenia tej drodze wodnej jej dawnej świetności. Oznacza to, że Kanał Gliwicki po modernizacji będzie w pełni sprawną, bezpieczną, ale przede wszystkim atrakcyjną dla transportu drogą żeglowną, po której będzie się też odbywał ruch turystyczny.